Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2025

Ο Αυθεντικός Μαραθώνιος της Αθήνας: 24.000 ιστορίες ζωής

γράφει ο Σπύρος Ζαφειρόπουλος,

Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού • Blogger

Ήμουν εκεί, στον τερματισμό του Αυθεντικού Μαραθώνιου της Αθήνας, κι όλα τα υπόλοιπα αποκτούσαν ένα πρόσθετο νόημα κυρίως για την ιστορία που ενυπάρχει στο παρασκήνιο και δεν φαίνεται με την πρώτη. 

Ο παιδικός φίλος που τον έβλεπα να κλείνει το δικό του κύκλο ήταν η αφορμή, όμως αυτό που με άγγιξε ήταν η αθόρυβη παρουσία χιλιάδων άλλων: πλάνα με δρομείς που φορούσαν πρόσθετα μέλη, άνθρωποι που είχαν χάσει δεκάδες κιλά για να σταθούν στη γραμμή εκκίνησης, ηλικιωμένοι που έφταναν στον σταθμό τερματισμού με την ίδια θέρμη που είχαν κάποτε, μεταμφιέσεις, χρώματα, προσωπικά σύμβολα.

Η διοργάνωση ενημέρωνε ότι για το 2025 πάνω από 24.000 δρομείς συμμετείχαν μόνο στον μαραθώνιο δρόμο και σχεδόν 50,000 στους παράλληλους αγώνες των 10 χλμ. περίπου. Και μέσα σε αυτόν τον αριθμό - εμφανώς «μαζικό», αλλά ουσιαστικά άπειροι μικροί κόσμοι αυτοί πίσω από το κάθε νούμερο - κρύβονται σιωπηρές αποφάσεις, κρυφές μάχες, προσωπικές «μάχες επιβίωσης».

Θυμάμαι τον φίλο μου να περνάει από το Παναθηναϊκό Στάδιο, το χέρι του υψωμένο, το βλέμμα του που έσβηνε, το πόδι σε κάθε σοκάκι της διαδρομής από τον Μαραθώνα στην Αθήνα – και στο πλήθος έβλεπα επίσης τον 88χρονο Πλούταρχο Πουρλιάκα που «έγραψε» τον 12ο του τερματισμό στην ηλικία των 88 χρονών, σε χρόνο 6 ώρες 31 λεπτά. Ένας άνθρωπος που λέει απλώς «μπορούμε όλοι να το κάνουμε, όσο το θέλουμε».

Η εικόνα του δρομέα που στέκεται μετά τον τερματισμό, το μετάλλιο στο λαιμό του, δεν σημαίνει απλώς το τέλος των 42,195 χλμ. Σημαίνει την αρχή ενός άλλου κεφαλαίου. Για κάποιον που ‘έχασε’ κιλά, για κάποιον που ‘απέκτησε’ δεύτερη ευκαιρία, για κάποιον που ‘αναστήθηκε’ μετά από ασθένεια, για κάποιον που έτρεχε επειδή το ήθελε το παιδί του, ή απλώς επειδή μια νύχτα αποφάσισε ότι «είμαι εδώ και δεν θα φοβηθώ». Δεν έχω τα ονόματα όλων, αλλά ήταν εκεί - στο καφέ πριν, στο λεωφορείο της εκκίνησης, στο δρόμο, λίγο πριν την εξέδρα τερματισμού, στο κλείσιμο της κάμερας - και ένιωσα τη βαρύτητα αυτού που κάνει ένας μαραθώνιος: δεν είναι μόνο η απόσταση. Είναι η ιστορία της απόφασης.

Κάθε δρομέας φέρει μαζί του ένα «γιατί». Και πολλοί έφεραν περισσότερα από ένα. Ο 20χρονος που έτρεξε για να τιμήσει τον πατέρα του που έφυγε, η γυναίκα που μετά από χρόνια εξαρτήσεων επέστρεψε στον δρομικό κόσμο, η γιαγιά με τις βαριές αναπνοές αλλά το χαμόγελο που δεν έφυγε. Το πλήθος των 24.000+ δεν είναι αριθμός, είναι κόσμος· και ο κόσμος αυτός κουβαλά ιστορίες. Ιστορίες που δεν γράφονται στο χρονομετρημένο έντυπο της διοργάνωσης αλλά στο βλέμμα τους στην "πύλη" τερματισμού, στο χέρι που υψώνεται από την ακλόνητη βούληση του «έφτασα».

Μετά τον τερματισμό του φίλου μου, κοίταξα γύρω. Οι προβολείς, οι χοροί, οι φωτογραφίες – και κάτι άλλο: η σιωπή πριν το χειροκρότημα, η ανάσα που κρατήθηκε, ο ιδρώτας που έγινε μέρος του σώματος, όχι μόνο του χρόνου της επίδοσης. Καθώς έφευγα, θυμήθηκα πως ο μαραθώνιος δεν έχει μόνο νικητές. Έχει ολοκληρωτές, αγωνιζόμενους, ανθρώπους που έγιναν καλύτεροι απλά γιατί δεν εγκατέλειψαν. Και τούτο με άγγιξε περισσότερο από κάθε ρεκόρ.

Καθώς γράφω αυτές τις γραμμές, το βλέμμα επιστρέφει σε εκείνη τη στιγμή-τερματισμού: σκέφτομαι τους χιλιάδες χωρίς κάποια επίδοση ρεκόρ στην πρώτη γραμμή – αλλά με την πιο σημαντική επίδοση: μέσα τους. Και αναρωτιέμαι: πόσες αφανείς ιστορίες θα χρειάζονταν για να γράψουμε ένα βιβλίο· πόσα «γιατί» θα έφταναν για να γεμίσουν το στάδιο; Και στο τέλος, μένει το ερώτημα που για μένα παραμένει το πιο συγκινητικό: είναι αυτή η στιγμή απλώς ένας τερματισμός ή μια αρχή;

Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2025

Ηλεία: Ο σκύλος που κυνηγάει την ουρά του



γράφει ο Σπύρος Ζαφειρόπουλος, Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Σταδιοδρομίας, Blogger

Στην Ηλεία, ο σκύλος κυνηγάει ξανά την ουρά του. Αυτή τη φορά, αφορμή είναι το επικείμενο κλείσιμο των υποκαταστημάτων των ΕΛΤΑ σε διάφορες κοινότητες. Η είδηση έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία – ή μάλλον, έτσι παρουσιάστηκε. Δήμοι, βουλευτές και αυτοδιοικητικοί παράγοντες δηλώνουν «αιφνιδιασμένοι». Όμως, το έργο αυτό έχει παιχτεί πολλές φορές. Πάντα κάτι κλείνει. Και πάντα η τοπική κοινωνία μαθαίνει τελευταία.

Η Ηλεία έχει μακρά λίστα από υπηρεσίες που χάθηκαν μέσα στα χρόνια, χωρίς να υπάρξει ουσιαστική προληπτική αντίδραση. Πανεπιστημιακές σχολές που μεταφέρθηκαν αλλού, εφορίες που συγχωνεύτηκαν, δικαστήρια που καταργήθηκαν. Κάθε φορά οι αντιδράσεις έρχονται καθυστερημένες, συχνά θεατρικές. Με ανακοινώσεις για «άμεσες συσκέψεις» και «δυναμικές παρεμβάσεις» που τελικά δεν ανατρέπουν τίποτα. Κι έτσι, ο νομός μένει με ένα ολοένα μικρότερο κράτος παρόν, σαν ένας οργανισμός που χάνει σταδιακά τα άκρα του χωρίς να καταλαβαίνει ότι το κέντρο του αποδυναμώνεται.

Το παράδειγμα των ΕΛΤΑ δεν είναι απλώς ένα ζήτημα ταχυδρομικής εξυπηρέτησης. Είναι συμβολικό μιας γενικότερης εγκατάλειψης. Στην Ανδρίτσαινα, στη Γαστούνη, στα Λεχαινά και στην Εφύρα, τα καταστήματα ετοιμάζονται να κατεβάσουν ρολά, με την επίσημη δικαιολογία της «αναδιάρθρωσης» και της «βιωσιμότητας». Δηλαδή, εφόσον δεν υπάρχει αρκετή «πελατεία», δεν υπάρχει λόγος ύπαρξης. Μόνο που εδώ δεν μιλάμε για επιχείρηση αλλά για δημόσια υπηρεσία. Όταν το ταχυδρομείο μιας μικρής κοινότητας κλείνει, δεν κλείνει απλώς ένα γραφείο, αλλά ένα σημείο επαφής των κατοίκων με το κράτος. Ένα κομμάτι καθημερινότητας που αφορά ηλικιωμένους, μικροεπαγγελματίες, αγρότες, ανθρώπους που δεν μπορούν να μετακινούνται εύκολα. Οι αποφάσεις αυτές δεν λαμβάνονται με βάση την κοινωνική ανάγκη, αλλά το λογιστικό ισοζύγιο.

Η εικόνα αυτή δεν είναι μεμονωμένη. Σύμφωνα με τη μελέτη της διαΝΕΟσις για την Ηλεία, ο νομός βρίσκεται σε διαρκή υποχώρηση. Ο πληθυσμός μειώνεται, η παραγωγικότητα παραμένει χαμηλή και οι δημόσιες δομές φθίνουν. Όσο η παρουσία του κράτους αραιώνει, τόσο ο πολίτης αισθάνεται πιο μόνος και η περιοχή πιο αποκομμένη από το κέντρο. Η συρρίκνωση των υπηρεσιών γίνεται έτσι ένας φαύλος κύκλος: λιγότερες υπηρεσίες, λιγότερη ζωή, λιγότερη προοπτική. Όταν ένα χωριό χάνει το ταχυδρομείο του, χάνει λίγο από την ψυχή του.

Μέσα σε αυτό το τοπίο, οι αντιδράσεις των τοπικών φορέων έχουν αποκτήσει μια σχεδόν τελετουργική μορφή. Πρώτα η είδηση του κλεισίματος, ύστερα η οργή, μετά οι επιστολές στα υπουργεία, οι δηλώσεις στα μέσα, οι φωτογραφίες μπροστά από το κλειστό κτίριο. Κι έπειτα σιωπή. Μοιάζει με χορογραφία που επαναλαμβάνεται: όλοι γνωρίζουν τα βήματα, κανείς δεν αλλάζει τη μουσική. Το πιο ανησυχητικό είναι πως η χρονική καθυστέρηση των αντιδράσεων δεν μπορεί πια να αποδοθεί σε άγνοια. Οι πληροφορίες κυκλοφορούν νωρίτερα, οι φήμες φτάνουν γρήγορα, οι αποφάσεις προετοιμάζονται μήνες πριν. Κι όμως, κανείς δεν φαίνεται να κινητοποιείται εγκαίρως. Αυτό γεννά εύλογα την υπόνοια ότι κάποιοι ίσως γνωρίζουν, αλλά επιλέγουν να σιωπούν μέχρι να γίνει το αναπόφευκτο, ώστε έπειτα να έχουν χώρο για τα καθιερωμένα «κορκοδείλια δάκρυα».

Η συρρίκνωση των ΕΛΤΑ, όπως και κάθε άλλης δημόσιας υπηρεσίας, προβάλλεται ως τεχνοκρατική ανάγκη. Όμως πίσω από τα νούμερα κρύβονται πολιτικές επιλογές. Η περιφέρεια δεν είναι ποτέ «ασύμφορη» από μόνη της. Γίνεται ασύμφορη όταν της αφαιρείς τα εργαλεία για να αναπτυχθεί. Όταν ένα παιδί δεν έχει πρόσβαση σε σχολείο, ένας πολίτης σε δικαστήριο ή ένας αγρότης σε ταχυδρομείο, το μήνυμα είναι σαφές: ζεις σε τόπο δεύτερης κατηγορίας. Και τότε, όσοι μπορούν φεύγουν, όσοι μένουν προσαρμόζονται, κι όσοι έχουν εξουσία περιορίζονται στο να διαμαρτύρονται για την εικόνα που οι ίδιοι διαμόρφωσαν.

Στην Ηλεία, η ιστορία των κλεισιμάτων μοιάζει με κύκλο που δεν τελειώνει. Κάθε φορά το ίδιο σενάριο, οι ίδιες φράσεις, οι ίδιες υποσχέσεις ότι «θα το παλέψουμε». Μα η ουσία παραμένει: το κράτος αποσύρεται και κανείς δεν προλαβαίνει να το σταματήσει. Ίσως γιατί κανείς δεν θέλει πραγματικά να το σταματήσει. Και έτσι, ο σκύλος συνεχίζει να κυνηγάει την ουρά του, κουρασμένος αλλά επίμονος, σε έναν τόπο που μαθαίνει κάθε φορά πιο αργά ότι του παίρνουν κάτι ακόμη. Και τότε γεννάται το ερώτημα που δεν θέλει κανείς να διατυπώσει φωναχτά: ποιος θα αναλάβει επιτέλους την ευθύνη για τη σιωπηλή αυτή παρακμή;

Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2025

Το ψέμα έχει κοντά ποδάρια

Σχεδόν δύο μήνες μετά την παράδοση της νέας εθνικής οδού και της εισόδου της Αμαλιάδας από το Γεράκι, ήρθε η στιγμή να κάνουμε αποτιμητικό απολογισμό: τι υποσχέθηκαν, τι υλοποίησαν και πού βρισκόμαστε σήμερα.

Τι υποσχέθηκαν — τι βλέπουμε

  • Η δημοτική αρχή δεσμεύτηκε ότι βαρέα οχήματα (φορτηγά, λεωφορεία κ.λπ.) δεν θα διέρχονται από τον κόμβο της Αμαλιάδας, για να μην επιβαρύνουν το οδικό δίκτυο της πόλης.

  • Στην πράξη, υπάρχει μόνο μία μικρή πινακίδα στο πλάι του δρόμου που απαγορεύει την είσοδο, χωρίς καμία ενεργό αστυνόμευση ή έλεγχο.

  • Δεν χρησιμοποιείται ο διαθέσιμος LED φωτεινός πίνακας για να σταλεί έγκαιρο μήνυμα στους οδηγούς βαρέων οχημάτων ότι απαγορεύεται η είσοδος — όπως θα ήταν λογικό.

  • Μόλις κάποιος μπει στην ευθεία που καταλήγει στην Πύρρωνος, το οδόστρωμα είναι σε κακή κατάσταση, δεν υπάρχει διαγράμμιση, και οδηγεί στην Πύρρωνος / Οινομάου — όπου έχει διαμορφωθεί κολόνα φωτεινού σηματοδότη και πλαστικά εμπόδια για να αποτρέπεται η ευθεία κίνηση.

  • Όσον αφορά την οδό Οινομάου, όπου υποτίθεται ότι η κυκλοφορία θα απορροφούσε μεγάλο μέρος της κίνησης: παρ’ ότι υπάρχει σήμανση για παρκάρισμα μόνο στη μία πλευρά του δρόμου, καταγράφεται ανεξέλεγκτο παρκάρισμα και στις δύο πλευρές.

  • Οι οδηγοί που κατευθύνονται προς Χάβαρι αντιμετωπίζουν περιπλεγμένες διαδρομές, ειδικά όσοι δεν γνωρίζουν τις τοπικές διασυνδέσεις — και το GPS συχνά “χάνει” την κατάλληλη στιγμή, οδηγώντας σε λάθη δρομολόγησης. Ένα φορτηγό έφτασε να εγκλωβιστεί στην οδό Ξυδιά λίγο πριν την πλατεία Καλίτσα.

Κριτική και παρατηρήσεις

  • Η αναφορά «ψέματα» δεν είναι υπερβολή: όταν γίνονται δημόσιες δεσμεύσεις και δεν υλοποιούνται ούτε τα βασικά (όπως η σήμανση, ο έλεγχος, η ενημέρωση μέσω LED), η αξιοπιστία κλονίζεται. Ειδικά όταν ανακοινώθηκε δαπάνη ύψους 111.000€ για επιλυθούν αυτά ακριβώς τα ζητήματα.

  • Η καθυστέρηση στην κατασκευή της περιμετρικής οδού (περιφερειακού δρόμου της Αμαλιάδας) αναδεικνύεται ως κρίσιμο εμπόδιο. Το έργο έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα της Περιφέρειας με προϋπολογισμό ~2,32 εκ. ευρώ (επιλέξιμη δαπάνη), αλλά η υλοποίησή του “σκοντάφτει” στον απαιτούμενο προϋπολογισμό για απαλλοτριώσεις — που εκτιμώνται σε περίπου 4,5 εκ. ευρώ.

  • Χωρίς τον περιφερειακό δρόμο, η κύρια είσοδος της πόλης θα περνά αναγκαστικά από τον παλιό επαρχιακό δρόμο προς Γεράκι — δρόμος μόλις 6 μέτρων πλάτος, που δεν αντέχει μεγάλο όγκο κίνησης.

  • Τον Ιούλιο 2025, το Υπουργείο Περιβάλλοντος ενέκρινε χρηματοδότηση 3,65 εκ. € από το Πράσινο Ταμείο για τις απαλλοτριώσεις της Περιφερειακής Οδού.

  • Παρά την ένταξη του έργου, δεν έχει ξεκινήσει η κατασκευή λόγω καθυστερήσεων σε διαδικασίες απαλλοτριώσεων και έλλειψης προόδου σε τεχνικά ζητήματα.

Συνολικό συμπέρασμα

Η εικόνα που διαμορφώνεται είναι σαφής: η νέα είσοδος της Αμαλιάδας λειτουργεί σήμερα ως μισή λύση σε ένα οξύ κυκλοφοριακό πρόβλημα. Οι πρόχειρες παρεμβάσεις, οι ελλείψεις στη σήμανση, η αδυναμία ελέγχου και η καθυστέρηση των μεγάλων έργων (όπως ο περιφερειακός) εκθέτουν τη δημοτική αρχή και ακυρώνουν τις προσδοκίες των πολιτών.

Αντί να χτίζεται μια εικόνα σοβαρότητας και σχεδιασμού, καλλιεργείται η αίσθηση του πρόχειρου και του ψεύτικου. Η λύση δεν θα έρθει με επικοινωνιακές κινήσεις και “τοπικισμούς βιτρίνας”, αλλά με στρατηγικό σχεδιασμό, συνέπεια και τήρηση δεσμεύσεων.

PhotoStory γιατί μια εικόνα είναι 1.000 λέξεις

Ακολουθεί μια σειρά φωτογραφιών από την νέα εθνική οδό περίπου 3 χλμ. πριν την είσοδο της πόλης...




Από την στιγμή που υπάρχει φωτεινή πινακίδα LED θα μπορούσε να υπάρχει μήνυμα για τους οδηγούς βαρέων οχημάτων ότι απαγορεύεται η είσοδος στον κόμβο της Αμαλιάδας.





Αυτή είναι η μοναδική σήμανση για την απαγόρευση της εισόδου σε βαρέα οχήματα στον κόμβο της Αμαλιάδας









Και όταν μπει ένα αυτοκίνητο στην ευθεία που καταλήγει στην Πύρρωνος το οδόστρωμα είναι άθλιο και δεν υπάρχει καν διαγράμμιση και καταλήγει στην Πύρρωνος και Οινομάου όπου έχει τοποθετηθεί μια κολώνα για φανάρι και πλαστικά εμπόδια για να μην μπορεί κάποιος να προχωρήσει ευθεία στην Πύρρωνος.


Και όλα αυτά διότι η δημοτυική αρχή με διάφορους άλλους άσχετους παραγοντίσκους αμελώντας την ασφάλεια των πολιτών και προβάλλοντας έναν παντελώς ψεύτικο τοπικό πατριωτισμό δεν ήθελαν μια εικόνα σαν την παρακάτω, δηλ. ένα κόκκινο Χ στην Αμαλιάδα...


Φορτηγά μπήκαν και μπαίνουν στην πόλη (τα έχουμε δει όλοι με τα μάτια μας) ευτυχώς όχι με μεγάλη συχνότητα. Η Οινομάου που επιλέχθηκε ως η οδός που θα τραβήξει όλη την κίνηση, ενώ υπήρξε διαβεβαίωση από την δημοτική αρχή ότι θα τηρηθεί με ευλάβεια το παρκάρισμα μόνο από την μια μεριά του δρόμου (υπάρχει σήμανση) τα αυτοκίνητα παρκάρουν ανεξέλεγκτα και στις δύο πλευρές της Οινομάου.


Σε ότι αφορά την κατεύθυνση προς Χάβαρι η δρομολόιγηση είναι δαιδαλώδης για τους οδηγούς ειδικά για όσους δεν έχουν εξοικείωση με τους δρόμους πίσω από την πλατεία Καλίτσα και το GPS δεν "προλαβαίνει" να δώσει τις σωστές οδηγίες. Δείτε τι έπαθε οδηγός φορτηγού που εγκλωβίστηκε στην οδό Ξυδιά λίγο πριν την πλατεία Καλίτσα.


Έχω γράψει και έχω πει πολλά για την δημοτική αρχή (θίασος των μετρίων) και τον ίδιο τον δήμαρχο (ινφλουένσερ). Είναι άλλο πράγμα η καθυστέρηση, η ολιγωρία, η προχειρότητα και εν τέλει η ανικανότητα συνολικά και άλλο πράγμα το ψέμα.

Τα συμπεράσματα δικά μου για αρχή, δικά σας στην συνέχεια...
























 

Σάββατο 13 Σεπτεμβρίου 2025

🎭 Δύο φεστιβάλ, ένας τόπος – Η σύγκριση Ήλιδας και Αρχαίας Ολυμπίας

 

✍️ Σημείωμα συντάκτη

Η κριτική δεν έχει στόχο να αποδομήσει, αλλά να αναδείξει: προθέσεις, αδυναμίες, δυνατότητες. Συγκρίνοντας δύο κορυφαία φεστιβάλ της Ηλείας με την ίδια μεθοδολογία και τα ίδια κριτήρια, μπορούμε να εντοπίσουμε όχι μόνο τι λείπει, αλλά και ποιο δρόμο αξίζει να ακολουθήσουμε στον πολιτισμό μας.
Πιστεύω ότι ο πολιτισμός είναι πολιτική πράξη. Και τα φεστιβάλ του καλοκαιριού στην Ηλεία, όσο «πολιτιστικά» κι αν δηλώνονται, οφείλουν να κρίνονται και να αξιολογούνται με αυστηρά –και δίκαια– κριτήρια. Με την Τεχνητή Νοημοσύνη ως εργαλείο και τη βιωμένη εμπειρία ως πυξίδα, επιχειρώ σήμερα μια παράλληλη ανάγνωση δύο σημαντικών πολιτιστικών διοργανώσεων του τόπου μας.

📝 Εισαγωγή:

Στην καρδιά της Ηλείας, δύο σημαντικά φεστιβάλ συνυπάρχουν: το Φεστιβάλ Ήλιδας και το Φεστιβάλ Αρχαίας Ολυμπίας. Δύο θεσμοί με κοινή πολιτισμική ρίζα, αλλά διαφορετική αισθητική, οργάνωση και προοπτική. Η σύγκρισή τους δεν στοχεύει στην αντιπαράθεση, αλλά στην ανάδειξη των χαρακτηριστικών εκείνων που καθιστούν τον καθένα μοναδικό και –κυρίως– στον προβληματισμό για το πώς μπορεί η Ηλεία συνολικά να αποκτήσει μια συνεκτική, συντονισμένη πολιτιστική ταυτότητα, με όραμα και συνέχεια. Με εργαλείο την Τεχνητή Νοημοσύνη, επιχειρούμε μια ψύχραιμη, μεθοδική αποτίμηση.


🎟️ Συγκριτικός Πίνακας Αξιολόγησης Φεστιβάλ Ήλιδας & Ολυμπίας 2025

ΚριτήριοΦεστιβάλ ΉλιδαςΦεστιβάλ Ολυμπίας
1. Καλλιτεχνική Ποιότητα98
2. Ποικιλία & Θεματικό Βάθος89
3. Τοπική Ταυτότητα & Συμμετοχή Κοινού49
4. Κοινωνική & Χωρική Προσβασιμότητα68
5. Επικοινωνία & Ταυτότητα Φεστιβάλ58
6. Εκπαιδευτική Διάσταση & Καινοτομία37
7. Οικονομική Αποδοτικότητα & Βιωσιμότητα68
8. Διαφάνεια & Δημοκρατική Συμμετοχή57
9. Ψηφιακή Παρουσία & Προσβασιμότητα Πληροφοριών47
10. Σύνδεση με τον Χώρο & Ιστορικό Πλαίσιο39
Μέσος Όρος5,38,1

🎯 Συμπεράσματα – Δύο δρόμοι, δύο φιλοσοφίες

📌 Το Φεστιβάλ Ήλιδας στηρίζεται στη λάμψη των θεαμάτων και στην παρουσία μεγάλων θιάσων, όμως υστερεί δραματικά στη σύνδεση με τον τόπο, την κοινότητα, και τη θεσμική εμβάθυνση του πολιτισμού. Αντιμετωπίζεται περισσότερο ως «καλοκαιρινό event» παρά ως πολιτιστικός θεσμός με ρίζες.

📌 Το Φεστιβάλ Αρχαίας Ολυμπίας, χωρίς τον εντυπωσιασμό των μεγάλων παραγωγών, δείχνει ένα διαφορετικό ήθος: πολιτισμό με διάρκεια, με εκπαιδευτικό και κοινοτικό αποτύπωμα, με προσβασιμότητα και δημιουργική συνεργασία. Αν δεν υποτιμηθεί, μπορεί να εξελιχθεί σε έναν σημαντικότατο θεσμό πολιτισμού με εθνική εμβέλεια.


💡 Πού πρέπει να στραφεί η Ηλεία;

🔹 Οι δύο διοργανώσεις δεν ανταγωνίζονται, αλλά αντανακλούν διαφορετικά μοντέλα πολιτιστικής πολιτικής. Η Ήλιδα έχει ανάγκη από ένα ρεαλιστικό επανασχεδιασμό, ενώ η Ολυμπία χρειάζεται στήριξη και ανάδειξη σε μεγαλύτερη κλίμακα.
🔹 Η συνεργασία των δύο δήμων, με ένα κοινό όραμα και συμπληρωματικές δράσεις, θα μπορούσε να δώσει στην Ηλεία την πολιτιστική ταυτότητα που της αξίζει.


✍️ Επίλογος

Ο πολιτισμός δεν είναι μόνο σκηνή και προβολείς. Είναι παιδεία, συμμετοχή, ταυτότητα. Η Ηλεία αξίζει ένα φεστιβάλ που δεν θα είναι μόνο «θερινή έξοδος», αλλά πολιτιστικό ρίζωμα και πολιτική πράξη.
Το μέλλον δεν θα κριθεί στις κραυγές των δελτίων τύπου. Θα κριθεί στη συνοχή, την ποιότητα και το βάθος. Και εκεί, κάποιοι οφείλουν να ξαναδούν το έργο τους. Ή να το ξαναγράψουν.


#Ηλεία #Πολιτισμός #Φεστιβάλ2025 #Ήλιδα #Ολυμπία #Αξιολόγηση #ΤοΒόρειοΣέλας #Γνώμη #Αναστοχασμός #ΠολιτιστικήΠολιτική

Δευτέρα 18 Αυγούστου 2025

Από την αναγνώριση στη συνεργασία: να ξαναβρούμε το νήμα της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ηλεία


Με αφορμή δημόσια ανάρτηση του αντιδημάρχου Τουρισμού του δήμου Πύργου, θα τοποθετηθώ ως πρώην Καθηγητής του ΤΕΙ Πάτρας (Παράρτημα Αμαλιάδας, 2003–2013), , ως ενεργός πολίτης της Αμαλιάδας και ως blogger. Η ιστορία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ηλεία δεν ξεκινά το 2019 ούτε τελειώνει σε μια πρόσφατη δημόσια αντιπαράθεση. Ξεκινά δεκαετίες πριν, όταν στην Αμαλιάδα λειτούργησαν δύο τμήματα του ΤΕΙ Πάτρας:

  • το Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία (ΕΠΔΟ),
  • και το Τμήμα Εμπορίας & Διαφήμισης (για το οποίο ήμουν ο μελετητής της μελέτης ίδρυσης).

📚 Τα δύο αυτά τμήματα αποτέλεσαν την πρώτη συγκροτημένη και αρμονική παρουσία ανώτατης εκπαίδευσης στην πόλη, με ακαδημαϊκή και κοινωνική ένταξη που κράτησε χρόνια. Το Σχέδιο “Αθηνά” (2013) υπήρξε το πρώτο κομβικό πλήγμα, καθώς κατάργησε και απορρόφησε τμήματα της Αμαλιάδας, μεταξύ των οποίων το Εμπορίας & Διαφήμισης. Στη συνέχεια, η Αμαλιάδα φιλοξένησε το Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων του ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας, το οποίο μετασχηματίστηκε σε τμήμα του Πανεπιστημίου Πατρών, μέχρι την τελική απομάκρυνσή του.


🔎 Συμπέρασμα πρώτο: η μόνη μακροβιότερη, σταθερή και λειτουργικά αρμονική παρουσία ανώτατης εκπαίδευσης στην Ηλεία υπήρξε στην Αμαλιάδα. Αυτό δεν μειώνει τις προσπάθειες άλλων· απλώς αποδίδει ιστορική ακρίβεια και μας προφυλάσσει από το να ξαναγράφουμε το παρελθόν «από τη σκοπιά του ισχυρού».

⚖️ Συμπέρασμα δεύτερο: όποτε επιλέξαμε τον τοπικισμό, χάσαμε όλοι. Η παλιότερη κόντρα για το Νοσοκομείο είναι υπενθύμιση του πού οδηγεί ο κατακερματισμός.

Εδώ, όμως, αναδεικνύεται και ένα άλλο έλλειμμα: οι τοπικές πολιτικές συζητήσεις εστιάζουν σχεδόν αποκλειστικά σε “υποδομές” — ποιο κτίριο είναι έτοιμο, ποια πόλη έχει αίθουσες, πού μπορούν να στεγαστούν σχολές αύριο το πρωί. Αυτό που λείπει είναι ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για το είδος των σχολών που χρειάζεται η Ηλεία, με ποια τεκμηρίωση, σε ποια παραγωγικά πεδία θα στηριχθεί, και ποια κοινή συνισταμένη μπορούν να βρουν ΠΥΡΓΟΣ και ΑΜΑΛΙΑΔΑ. Χωρίς αυτήν τη συζήτηση, η όποια διεκδίκηση μένει μισή και αποδυναμώνεται.


🤝 Από εδώ και μπρος, ας μιλήσουμε όχι σε επίπεδο μικροπολιτικής, αλλά σε επίπεδο ανθρώπων με γνώση και εμπειρία: Δήμοι, πανεπιστήμια, επαγγελματικοί φορείς, σχολεία, επιχειρήσεις του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα.

  • Ένα ρεαλιστικό σενάριο είναι ένα ενιαίο ηλειακό ακαδημαϊκό οικοσύστημα, με πυρήνα εκεί όπου υπάρχει αποδεδειγμένη συνέχεια, υποδομή και κοινωνική απορρόφηση (ΑΜΑΛΙΑΔΑ) και δορυφορικές δομές/ινστιτούτα που εξυπηρετούν ειδικές κατευθύνσεις (πολιτισμός, αθλητισμός, υγεία) σε όλο τον νομό.

  • Κοινά κριτήρια: βιωσιμότητα, κρίσιμη μάζα φοιτητών, σύνδεση με παραγωγικό ιστό, δυνατότητες στέγασης και άμεσης λειτουργίας.

🎯 Αντί για «ποιος θα είναι ο νικητής», ας επιδιώξουμε να μη χάσουμε ξανά όλοι.



#ΑνώτατηΕκπαίδευση #Ηλεία #Αμαλιάδα #Πύργος #ΤΕΙ #Γεωπονία #ΣχέδιοΑθηνά #ΠανεπιστήμιοΠατρών #ΙστορικήΜνήμη #ΚοινόΚαλό #ΣυνεργασίαΌχιΤοπικισμός #ΕνεργοίΠολίτες #Διάλογος #ΑκαδημαϊκόΜέλλον